Dünyanın yaşadığı Pandemi süreci hepimize şunu hatırlattı. Sağlıklı bir şekilde sürdürülebilir bir hayatın ne kadar önemli olduğunu. Sağlıklı bir hayat için de doğal, dengeli ve bitkisel beslenme büyük önem taşımaktadır. Bitkilerin hem gıda anlamında yaşamın devamı için kullanılması ve tüketilmesi yanı sıra hastalıklar karşısında tedavi amaçlı kullanılması da insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlık hayatının başlangıcına kadar uzanan serüvende bitkilerin tedavi amaçlı kullanılmasına çokça rastlamaktayız. Antik kentlerin kalıntıları incelendiğinde buna şahit olmaktayız. Bu yazımızda her türlü derde deva olduğu düşünülen eski Yunan’da aşkına karşılık bulamayan Apollon’a adanmış olan defne ağacından sizlere bahsedeceğim.

Defne Ağacı Akdeniz coğrafyasına özgü, dört mevsim yeşil kalabilen parlak yeşil yaprakları olan bir ağaçtır. Defne ağacı boyu çok değişkenlik göstermekte ve 18 metreye kadar boyunun çıktığı olmuştur. Defne Ağacının çiçekleri hafif sarıya benzer tarzda yeşilimsi bir renktedir. Meyvesi ise görünüm olarak zeytine benzemektedir. Bu yönüyle de dikkat çekmektedir. Daima yeşil yapraklı kalabilen defne, hoş kokulu bir ağaç olması nedeniyle birçok alanda kullanılmaktadır.

Dünya mutfaklarında popüler bir aromatik baharat olan defne, özellikle Akdeniz mutfağı yemeklerinde defne yaprağına çok sık rastlamaktayız. Defne yaprağı keskin tadı ve kokusuyla yemeklerin tadını değiştirir, verdiği aroma ile yemeklere bir başka lezzet katmaktadır. Defne yapraklarının normal sıcaklık ve nem koşullarında 1 yıl gibi uzun bir raf ömrü vardır. Defne yaprakları yemeklere aroma katmak amacıyla kullanılmasının yanı sıra yağından sabun ve şampuan yapılmaktadır. Ayrıca tıbbi amaçlı masaj yağları cilt problemleri, ağrılar, romatizma, kas gevşetme, saç sağlığı, solunum yolları gibi pek çok tıbbi ve kozmetik konuda oldukça yaygın şekilde kullanılmaktadır.

Defne ağacının faydalarını etkin bir şekilde görebilmek için en ideal kullanım şekli yapraklarından çay demlenip içilmesidir. Kokusu ve faydalarının suya geçmesi için birkaç adet defne yaprağı kullanmak yeterlidir. Defne yaprağı çayı içilmesi sağlığın yanı sıra kilo vermeyi de kolaylaştırır. Vücuttaki fazla su ve ödemin atılmasında olumlu etkisi nedeniyle yapılan diyetlere ek olarak defne çayı içilmesi motive olmaya ve hafiflemeye yardımcı olmaktadır.Vücuda birçok açıdan fayda sağlayan defne ağacı, yaprakları vasıtası ile doğal yoldan şifa dağıtıcı özelliğe sahiptir. Sindirim sistemini rahatlatıcı etkisi nedeniyle tavsiye edilmektedir. Aynı zamanda rahat bir uyku uyuyabilmeği de sağlamaktadır.

Daima yeşil yapraklı kalabilen defne, hoş kokulu bir ağaç olması nedeniyle birçok alanda kullanılmaktadır. İçeriğinde en yoğun bulunan esansiyel yağ sineol (cineol) ya da okaliptol (eucalyptol) adı verilen yağdır. Yapraklar %45 okaliptol, %12 terpen, %3 – 4 seskiterpen (sesquiterpen), %3 metilöjenol (methyleugenol) ve pinen, felandren (phellandrene), linalol (linalool), geraniol, terpineol maddeleri içermektedir. Defneye kendine has tadını ve kokusunu veren daha çok öjenol adlı esansiyel yağdır.

Mitolojideki Daphne karakteri ve hikayesiyle bağlantısı olan Defne ağacı bu yönüyle bakıldığında adını mitolojiden almıştır.

Hristiyanlıkta defne ağacı,Hz. İsa’nın yeniden dirilişini sembolize eder. Çin tarihi ve mitolojisinde de defne ağacı, her mevsim yeşil kaldığı için her türlü derde deva olduğu düşünülmektedir. Yunan mitolojisindeki destana göre ise, Apollon su perisi Daphne’ye sevdalanır, Dafne ise Apollon’un aşkına karşılık vermez. Bir gün yine Apollon’dan kaçarken Daphne artık köşeye sıkıştığını, daha fazla kaçamayacağını hisseder ve babası deniz tanrılarından Peneus’la konuşur. Peneus kızı Daphne’yi bir defne ağacına dönüştürerek yardım eder. Daphne sonsuza dek ağaç olarak kalır ve hikayesi Yunan kültüründe zaferlerin ve başarıların simgesi olarak başlara takılan defne yapraklarından taç şeklinde ölümsüzleşir. Roma İmparatorluğu’nda halk; her yıl mart ayının birinci günü evlerinin kapısına yıl boyu bolluk ve bereket olsun diye defne dalı asıyormuş.

Defne dünyada yılda yaklaşık 8 bin ton civarında üretilmektedir. Bunun %80’ini ülkemizde üretilmektedir. Türkiye bu üretimden dolayı yaklaşık yılda 8 milyon dolar gelir elde etmektedir.

Sağlığa olan faydaları nedeniyle de sofralardan eksik edilmemesi gereken bir ürün olan defne ağacında yetişen meyveleri tüketmek romatizma ağrılarının dinmesinde ve idrar söktürmede oldukça etkilidir.