Geçtiğimiz haftalarda Kaz Dağları’nda, Ayazma ve Bayramiç’te yaptığımız gezilerden bahsetmiş ve o yazımızda Kazdağları’nın endemik bir bitkisi olan Köknar Ağacı’na değinmiştim. Bu yazımızda köknar nedir? Köknarın ne gibi faydaları var onlara değinmeye çalışacağım.

Toprak ve suyla buluşan tohumlar, dünyanın pek çok noktasında birbirinden farklı ağaçların oluşumu meydana getirmektedir. Tabiatın kendine has dokularından biri olan ağaçlar, oksijen döngüsünün sağlanması için büyük öneme sahiptirler.

Köknar ağacı, asırlardır topraklarda olan ve sayılamayacak derecede insanlara faydaları bulunan bir ağaç türüdür. Köknar, iğne yapraklara sahip olan ve ülkemizde yaygın şekilde bulunan bir ağaçtır.

Köknar ağacı, ülkemizde en çok Kazdağları’nda bulunan 32 endemik bitki arasında yer alan endemik bir bitkidir. Dört mevsim yeşil kalabilen köknar ağacı çok uzun boyludur. Boyu 20 metreyi bulmakta ve piramit şeklini andırmaktadır. Geniş dalları aşağıya doğru inmekte, kozalakları ise ağacın en tepesinde bulunmakta ve kozalakları iki yılda bir çıkmaktadır. Köknar ağacının bu kozalaklarının saymakla bitmeyen faydaları vardır. Genel olarak köknar ağacının kozalağından, tabakasından alınan sakızından ve yağından faydalanılmaktadır. Kirli havaya ve soğuğa karşı oldukça güçlü bir yapısı olan köknar ağaçları, bulundukları şehirlerde oksijen döngüsünü sağlamakta ve ortalama 70 yıl yaşayabilmektedirler.

Köknar Ağacı iğnesinden elde edilen yağın içinde alfa-pinen, beta-karyofillen ve alfa-humulen maddeleri bulunmakta ve bu maddeler enfeksiyonu temizleme ve yayılmasını önleme konusunda oldukça başarılıdır. Vücudu enfeksiyondan kurtarmak için köknar yağının kullanımı önerilmektedir. Alfa-humulen maddesi bakımından zengin olan köknar yağı, kanserli hücrelerin yayılmasını da durdurmaktadır. Bu yağı çeşitli şekillerde kullanarak vücudunuzu kanserden koruyabilirsiniz. Kan akışını hızlandıran bir etkiye sahip olan köknar yağı, kaslarda meydana gelen ağrıları dindirir. Aromaterapi alanında sıkça önerilen köknar yağı, sinir hücrelerini uyarır ve kasları gevşetir. Köknar yağındaki uçucu maddeler uyku bozukluğunu ve strese bağlı davranışları çözmektedir. Vücudun pek çok noktasını uyaran köknar yağı, vücudu arındırmakta ve zararlı maddelerin vücuttan atılmasını ve bedenin arınmasını sağlayan bu yağ sayesinde yeni hücre oluşumunu desteklemektedir. Yapısındaki tricyclene, alpha-pinene, camphene, limonen ve myrcene gibi maddeler sayesinde vücutta ki bakterileri de temizler.

Köknar yaprağı çayı ile hazırlanan bitki çayı, solunum problemlerini gidermektedir. Nefesi açan bu etkili köknar çayı, solunum sisteminde herhangi bir hastalık oluşmasını önler, soğuk algınlığı ve grip gibi durumlarda köknar ağacının mucize etkilerinden faydalanabilirsiniz.

Köknar ağacı üzerine yapılan araştırmalar, bu ağaçtan alınan yağın kemik sağlığını koruduğunu, kemiklerde oluşan ağrı ve hasarı iyileştirmek için köknar ağacı yağı kullanılması halinde tedavi edeceği bilinmektedir.

Yine Köknar ağacından köknar sakızı bulunmaktadır. Bu sakızın kullanılması için güvenli şekilde sakızın ağaçtan alınması gerekir. Yara ve çıban gibi cilt sorunlarının tedavisinde kullanılan antiseptik özelliği ile bilinen köknar sakızı, asırlardır ciltteki hasarı iyileştirmek için tercih edilen bir yöntemdir. Vücuttaki kızarıklıklar içinde merhem gibi kullanılabilmektedir.

Tedavi amaçlı kullanmadan önce muhakkak bir uzmandan doğru kullanım şekliyle ilgili destek almak gerekir. Çünkü her bedenin rahatsızlıklara karşı farklı tedavi yöntemleri vardır. Bu yüzden bir uzmana danışarak kullanmakta fayda vardır.

Köknar ağacının kozalağı da tıpkı yağı gibi pek çok şikayete iyi gelmektedir. Bu şikayetleri çözmek için kozalakların kaynatılması gerekir. Yeşil kozalaklar toplanır ve güzelce temizlenir. Temizlenen kozalaklar bol suyun içinde kaynatılır ve ardından bir miktar şeker eklenir. Şurup kıvamını alan köknar kozalağı suyu, şifa niyetine şurup olarak tüketilir. Başta bronşit ve astım olmak üzere bütün solunum yolları hastalıkları için önemli bir şifa kaynağı sayılır. Ayrıca kozalaklar parçacıklar haline getirilerek, çay olarak da demlenebilir. Çayını da içerek aynı şekilde faydalanabilirsiniz. Çayı da özellikle mide rahatsızlıkları için birebir iyi gelen şifa kaynağı olarak bilinmektedir.

Saymakla bitmeyen faydaları olan Köknar ağacı tarihimizde de önemli bir vazife görmüştür. Yapılan tarihi araştırmalara göre şöyle bir hikaye anlatılmaktadır.  

Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fethi esnasında gemileri Haliç’e taşımak için köknar ağaçlarından elde edilen kazıkları kullanılmıştır.İstanbul’un Fethi’nde önemli bir rolü üstlenen köknar ağaçları, dönemin alimleri tarafından keşfedilmiştir. Balıkesir ve Çanakkale Bölgelerini kapsayan Kaz Dağları’nda bolca bulunan köknar ağaçları, İstanbul’a yakın olduğu içinde bu topraklardan alınarak İstanbul’a getirtilmiştir.

Köknar ağacının her bir parçası adeta insanlara şifa dağıtmaktadır. Bu yönüyle bitkisel tedavi yöntemleri arasında yerini almaktadır. Kozalakları da neredeyse insanlara her türlü derdine deva olması ile altın değerindedir desek yanılmış olmayız.