Nöbetçi Eczaneler
Hümanist insan kime denir?
Hümanizme göre ise bu nokta insandan başkası değildir. İnsanlığın ortak bir bilinç çevresinde toplanması ve buna dogmatik düşüncelerin asla katılmamasını savunan hümanizm…
En temel tanımına baktığımızda bile anlıyoruz ki aslında hümanizm insan sevgisi demek değildir. Empirizmi de içine kattığı için oldukça bilimsel temelli bir düşüncedir. Tanrıyı merkeze alan düşünceleri geri plana atarak reddeder ve toplumsal kuralların oluşumunda asıl hoşnut edilmesi gerekenin insan olduğunu savunur.
Bir eylemi değerlendirirken tanrıların değil, insanın hoşnutluğunu ve faydasını ön planda tuttuğu için bazı filozoflar tarafından deizm, ateizm ve agnostisizm gibi düşüncelerle bütünleştirilmiştir. Fakat bu düşünceler de tam olarak hümanizmi karşılaşamaz. Çünkü hümanizm temel olarak tanrı ve benzeri doğaüstü güçlerin varlığıyla ilgilenmemektedir. Etik tabanlıdır, seküler bir duruşu vardır ve her türlü otoriteye karşı insanı savunarak onun özgürleştirilmesini hedefler.
Hümanizm düşüncesinin temellerini atan filozoflar milattan önce 6. yüzyılda yaşamış oldukları düşünülen Miletuslu Thales ve Colophon’lu Xenophanes’dir. Thales merkeze kendini bilmeyi koymuş, Xenophanes ise tanrı düşüncesini reddederek kutsal olanın evrenin ta kendisi olduğunu savunmuştur. Anaksagoras, Perikles, Protagoras ve Demokritos gibi isimler de kutsal değerler dışında insanı merkeze koyarak bilimsel yöntemlerden bahsetmişlerdir.
İslamiyet’in Altın Çağı’nda da hümanizmden bahseden pek çok önemli isim karşımıza çıkıyor. Elbette hümanizmin asıl zirveyi gördüğü dönem Avrupa Rönesansıdır. 15. yüzyılda klasik edebiyat ile ilgilenen kişileri ifade eden umanista kelimesi, hümanizmin bu dönemdeki düşüncelerle yoğrulması nedeniyle 19. yüzyılda evrilmiş ve bu felsefi düşüncenin adı haline gelmiştir.
ek çok farklı kaynakta insanları çok seven kişinin hümanist insan olduğunu görebilirsiniz. Bu tanım bir noktaya kadar doğru olsa bile hümanizm düşüncesini tam olarak karşılamaz. Çünkü tanımında açık bir şekilde anlattığımız gibi yaratılanı yaratandan ötürü sevmek, insanı üstün bir noktaya koymak gibi düşüncelerin hümanizde yeri yoktur.
Bir kişi toplumsal kuralları oluşturulurken insanı merkeze alıyorsa, yaşadığımız dünyanın insanlar için daha iyi bir hale gelmesini istiyorsa, insan aklının tüm dogmatik düşüncelerin ötesinde olduğunu ama bir sınırı olduğunu da kabul ediyorsa, daha da önemlisi bu düşünceleri için azimli bir şekilde çalışıyorsa o insan için hümanist demek mümkün. Yani sevgi her şey demek değildir.
Peki siz hümanist misiniz?
Pek sanmıyorum ama…
Hümanizme göre ise bu nokta insandan başkası değildir. İnsanlığın ortak bir bilinç çevresinde toplanması ve buna dogmatik düşüncelerin asla katılmamasını savunan hümanizm…
En temel tanımına baktığımızda bile anlıyoruz ki aslında hümanizm insan sevgisi demek değildir. Empirizmi de içine kattığı için oldukça bilimsel temelli bir düşüncedir. Tanrıyı merkeze alan düşünceleri geri plana atarak reddeder ve toplumsal kuralların oluşumunda asıl hoşnut edilmesi gerekenin insan olduğunu savunur.
Bir eylemi değerlendirirken tanrıların değil, insanın hoşnutluğunu ve faydasını ön planda tuttuğu için bazı filozoflar tarafından deizm, ateizm ve agnostisizm gibi düşüncelerle bütünleştirilmiştir. Fakat bu düşünceler de tam olarak hümanizmi karşılaşamaz. Çünkü hümanizm temel olarak tanrı ve benzeri doğaüstü güçlerin varlığıyla ilgilenmemektedir. Etik tabanlıdır, seküler bir duruşu vardır ve her türlü otoriteye karşı insanı savunarak onun özgürleştirilmesini hedefler.
Hümanizm düşüncesinin temellerini atan filozoflar milattan önce 6. yüzyılda yaşamış oldukları düşünülen Miletuslu Thales ve Colophon’lu Xenophanes’dir. Thales merkeze kendini bilmeyi koymuş, Xenophanes ise tanrı düşüncesini reddederek kutsal olanın evrenin ta kendisi olduğunu savunmuştur. Anaksagoras, Perikles, Protagoras ve Demokritos gibi isimler de kutsal değerler dışında insanı merkeze koyarak bilimsel yöntemlerden bahsetmişlerdir.
İslamiyet’in Altın Çağı’nda da hümanizmden bahseden pek çok önemli isim karşımıza çıkıyor. Elbette hümanizmin asıl zirveyi gördüğü dönem Avrupa Rönesansıdır. 15. yüzyılda klasik edebiyat ile ilgilenen kişileri ifade eden umanista kelimesi, hümanizmin bu dönemdeki düşüncelerle yoğrulması nedeniyle 19. yüzyılda evrilmiş ve bu felsefi düşüncenin adı haline gelmiştir.
ek çok farklı kaynakta insanları çok seven kişinin hümanist insan olduğunu görebilirsiniz. Bu tanım bir noktaya kadar doğru olsa bile hümanizm düşüncesini tam olarak karşılamaz. Çünkü tanımında açık bir şekilde anlattığımız gibi yaratılanı yaratandan ötürü sevmek, insanı üstün bir noktaya koymak gibi düşüncelerin hümanizde yeri yoktur.
Bir kişi toplumsal kuralları oluşturulurken insanı merkeze alıyorsa, yaşadığımız dünyanın insanlar için daha iyi bir hale gelmesini istiyorsa, insan aklının tüm dogmatik düşüncelerin ötesinde olduğunu ama bir sınırı olduğunu da kabul ediyorsa, daha da önemlisi bu düşünceleri için azimli bir şekilde çalışıyorsa o insan için hümanist demek mümkün. Yani sevgi her şey demek değildir.
Peki siz hümanist misiniz?
Pek sanmıyorum ama…
YORUMLAR